බුලත් සපන්නේ කොයි කොයි දේසේ...

අපේ ආච්චිලා සියල හතර දෙනාම සුරයෝ[ බුලත් කන්න] . දැන් ඒ හතර දෙනාම නැහැ. ඔයින් හොඳම සුරයෝ දෙන්න තාත්තගේ ''අපුච්චයි'' [අපි කිව්වේ ආතා]  අම්මගේ ''තාත්තයි.'' [අපේ සිය ]. ආතා කොට බිත්තිය උඩ ඉඳගෙන පුංචි වක් පිහියෙන් පුවක් ගෙඩිය සුද්ධ කරලා විටක් එද ගන්න හැටි බලන්න අපුරුයි. ගත්ත අනික් අඩු වැඩිය ගැන එච්චර මතක නැහැ. මොකද අපි ආතව    දකින්නේ අවුරුද්දකට වතාවක් නිසා. අනික අනිවාර්යයෙන්ම සොල්දරෙන් බාගත්තු පරණ රසවාහිනියක් ...ශ්‍රී සඟරාවක් බලන ගමන් යන්තමට අහුවෙච්ච දර්ශනනේ ඕව.
    නිතර හම්බ වෙච්ච නිසාත් විට කෙටීමේ භාරදුර රාජකාරියත් කරපු නිසා සිය  නම් බුලත් හපපු හැටි විතරක් නෙමේ ඒකේ රසත් දැනෙනවා වගේ තාම . බුලත් , පුවක් , හුණු පොඩ්ඩක්, සහ පුංචි දුන්කොල කෑල්ලක් චුටි වන්ගෙඩියකයි කෙටුවේ. ඕව දාන අනුපාතය වෙනස් වුනොත් රසේත් වෙනස් . දුන්කොල වැඩි වුනොත් හොඳටම මත්වෙනවා. අනික් ඒවා කෙසේ වෙතත් දුන්කොල කෑම පොඩි අයට තහනම් .ලිප්ස්ටික් හෙම දැකලවත් නැති කාලේ [ පුන්චිල ඒවා මහා අනර්ග වස්තු වගේ හන්ගගෙනනේ.]   ඔයින් පොඩ්ඩක් කාල කට රතු කර ගන්න හරි ආසයි. සියලගේ ගෙදර බුලත් කොරටුවකුත්  තිබුන.
සියල අච්චිලත් එක්කම බුලත් කොටුයි බුලත්කෑමේ පුරුදුයි අපේ ගෙවල් වලින් නැතිම වෙලා ගියා. දැන් සමාජයේ බුලත් විටක් කන්නේ එහෙමත් අයෙක්. රතු දෙතොල් එක්ක කහට බැඳිලා කැත දන්ත කල්‍යාණයක්   ලැබෙන නිසා දැන් පංච කල්යානියෝ නම් කියක් දුන්නත් බුලත් හපන එකක් නැහැ . ඔය පාට කුරු තියෙන්නේ ඕනෑතරම්.
අනික බිත්ති පුරා හුණු පාරවල් ඇයි අතට අරන් වැඩි ටික අතුල්ලලා ...මිදුල පුරා රතු කෙල පාරවල් එක්ක ජීවත්වෙන්න දැන් කවුද කැමති. [අපේ ආච්චිලා සියල නම් ගේ දොර කිළුටු කරගෙන බුලත් කෑවේ නැති බව ආදරයෙන් සිහි කරනවා].
 මෙච්චර වල වටාරම් කියන්න නෙමේ හිටියේ. පහල ළමයින්ගේ සෙල්ලම් කාමරේදී පුංචි පොතක් කියෙව්වා . ඒ කතාව දැක්ක ගමන් හිතුනා ඒ ගැන ලියන්න . ඒ බුලත් ගැන.  ලංකාවේ හුඟ දෙනෙක් වගේම මමත්හිතන් හිටියේ බුලත් කන්නේ ලංකාවේ සහ දකුණු ආසියාවේ රටවල විතරයි කියලයි. ලංකාවේ විතරයි කියල හිතන අයත් ඇති ඕනෑතරම් .
ඒත් මෙහෙත් බුලත් කනවා. නිකන් නෙමේ පුවක් හුණු එක්කම අපි වගේම .යම් යම් සංස්කෘතික අංග වලින් ලෝකේ කොයිතරම් සමාන කම් තියෙනවද. සමහර දේවල් හරිම පුදුම හිතෙනවා .

 ඒත් වැඩේ කියන්නේ මෙහාට බුලත් ආවේ නාග ලෝකෙන් නෙමේ . අන්න ඒ කතාව කියන්න තමයි මේ අර ඇද්දේ. ටිකක් දිග කතාවක් කෙටියෙන් කියන්නම්.
එකමත් එක කාලෙක ''කාවෝ '' පවුලේ නිවුන් පුත්තු දෙන්නෙක් හිටිය. අය්යා ''tan  '' මල්ලි ''lang ''. දෙන්නම ගුරුතුමාගේ දුවට ආදරේ කරනවා. [සමකෝණී ආදරයක් ] . ඒත් කෙල්ල කැමති වුනේ අය්යට. දෙන්න විවාහ වෙලා සතුටින් හිටිය . මල්ලිත් හිටියේ මෙයාල එක්ක . හැබැයි විවාහෙන් පස්සේ අය්යා මල්ලි ගැන තිබ්බ අවධානය අඩු වුන එක ගැන මල්ලි ටිකක් දුකෙන් හිටියේ, ඊටත් වඩා මට හිතෙන්නේ තමන්ගේ පලවෙනි ආදරේ ඇහැට පෙනී පෙනී ගෙදරම ඉඳිද්දී ...දුක නැත්ද . ඔය අතරේ පොඩි හිත අමාරුවක් වෙලා මල්ලි ගෙදරින් යනවා. ආපහු ගෙදර යන්න හිතුවත් මග වැරදිලා  ලොකු ගඟක් ළඟ නවතින්න වෙනවා.
උදේ වෙද්දී එයා පාෂාණයක් වෙලා.
    මල්ලි ගිය එක ගැන දුක් වුන අය්යත් මල්ලි හොයන් ගිහින් අර ගල ළඟදීම මහන්සියට නවතිනවා. එයා ගහක් වෙනවා. දෙන්නම නැති දුකෙන් තරුණ බිරිඳ ඔහේ ඇවිදන් යද්දී අර ගහයි ගලයි දැකලා ගහ බදාගෙන වැලපෙනවා. ඊට පස්සේ වැලක් වෙනවා... දුකින් හැඬු හදවතේ හැඩයට කොලත් දරාගෙන . හිතා ගන්න පුළුවන්නේ ඒ තමා බුලත් . අය්යා පුවක්. මල්ලි හුණු .
   මේ කතාව දැනගත්තු ගම්වැසියෝ ඇවිත් එතන පන්සලක් හැදු බවයි කියන්නේ.
ඔන්න ඕකයි කතා පොඩ්ඩ. ඔය ආදර කතාව නිසා අදත් මගුල් ගෙවල් වල දෙපැත්තේ කට්ටිය කතා කරන්න පටන් ගන්නේ බුලත් විටක් හපල තමයි . මගුලකදී අනිවාර්ය අන්ගයක්ලු. බුලත් කොලය හරි ගානට දෙකට බෙදන්න හැකි නිසා ඒ වගේම සමාන දෙන්නෙක්ලු නේ කසාද බදින්න ඕන. කොහෙන් හොයන්නද  සමාන දෙන්නෙක් .
තව නව වසරට සහ තව පුද පුජා වලටත් බුලත් වලටත් වඩා පුවක් ගන්න බව පේනවා.
එදිනෙදා ජීවිතයේදී බුලත් කෑමට නම් ලංකාවේදී වෙච්ච සන්තැසියම  තමයි.  ගමක ආච්චියෙක් ඇරුනම මේ රූපේ රැක ගන්න ඕන දෙයක් කරන්න කැමති ලස්සන කෙල්ලෝ කයි බුලත් .

 
මෙතනින් පහලට තියෙන්නේ වැඩිදුර හොයපු   කරුණු. කම්මැලි නම් නොකියවා ඉන්න.
දකුණු ආසියාවේදී ..චීනය ,තායිලන්තය , මියන්මාරය , ලාඕසය , කැම්බෝඩියාව.,පිල්පිනය..ඉන්දුනීසියාව. හා ඕෂනියා රටවලදී බුලත්සහ පුවක් වලට සංස්කෘතික අගයක් ලැබෙනවා.ඕෂනිය දන්නැත්නම්   http://en.wikipedia.org/wiki/Oceania යන්න .

හුඟක් රටවල විවාහ සිරිතක් විදිහට මේක  තවම වැදගත්ලු. මාල දිවයිනේ වැඩිය කන්නේ පුවක්. අමුවෙන්මත් රොස්ට් කරලා කරන්දමුන්ගු , සිනි හෙම තවරලා ටිකක් පිළිවෙලටත් එයාල පුවක් කනවා . එක'' ලු'' නැතිව කිව්වේ මමත් කාල තියෙන නිසා. රැකියාවට පුහුණු වෙන කාලේ අපි එක්ක හිටපු මාල දිවයින් සෙට් එක කොච්චරවත් මොනවද හපනවා. අපි හිතුවේ චුයින්ගම් හරි නැත්නම් උම්බලකඩ කියල. අපි වගේ ප්‍රේතයෝ එක්ක උම්බලකඩ කැල්ලක් වත් හොරෙන් කන්නය. අපිටත් දුන්න . බැලින්නම් පුවක්නේ . හැබැයි අමුතුම  රසක් .

                                                                                                          බාලි   දුපතේ  ගිරයක්.
                                                                                                             නිකන් දැකල පුරුදුයි වගේ නේ
 
චීනයේ සමහර පැතිවලත් [විශේසයෙන්  දකුණු චීනයේ] තායිවානයේත් සැලකිය යුතු බුලත් කෑමක් තාමත් වෙනවලු. 
  ඉන්දියා පකිස්තාන් හෙමත් එහෙමයි. තායිලන්තේ දැන් අඩුයි.
බුලත් පුවක් එහි ඇති අවුෂධිය [ලියන්න  දන්නේ නැහැ.] ගුණයටත් ප්‍රසිද්දයි. බුලත් දත් දිරා යාම වලකනවලු, පුවක් පණු අමාරුවට හොදළු. ඒත් පිළිකා අවදානම මගින් ඒ හොඳ ගුණ නැතිවෙනවා. කටේ ,හා අහාර මාර්ගයේ අනික් කොටස් වල විතරක් නෙමේ prostrate , cervical  වගේ පිළිකා තත්ත්ව වලට පාර කපනවලු දිගු කාලින බුලත් හැපිල්ල. අනේ මන්ද බටහිර කල පර්යේෂනනේ. අපේ රටවල මේ වගේ දේවල් ගැන එච්චර පරීක්ෂණ කරලා තියෙනවද දන්නේ නැහැ. මොකටද ඉතින් අත්‍යවශ්‍ය දේකුත් නෙමේනේ. නොකා හිටියම හරි.

ඔය ටික කිව්වේ වැඩිදුර කියවන්න වෙලාව නැති අයට,. ආස නම් සහ වෙලාවත් ඇතිනම් මෙන්න පාර .විකි මහතාගේ ගෙදරින් තමයි විශ්වාසෙට යමක් ණයට ගන්න හැකි.

http://en.wikipedia.org/wiki/Areca_nut 


 
බුලත් කොළ වල පුවක් ගෙඩි වල පින්තුර දැම්මේ නම් නැහැ. දැකපු නැති කෙනෙක් නැතුව ඇතිනේ.
ඕව ඔක්කොටම වඩා බුලත් හැපීමෙන් මුඛ පිලිකා හැදීමේ අවදානම ගැන දැනුවත් වීම නිසා මේ පුරුද්ද නැතිවේගෙන යන්නේ. මුඛ පිලිකා සැදීමට ප්‍රධාන චුදිතය දුන්කොල හා හුණු කියල මම හිතන් හිටියට ''විකි'' මහත්තය කියන්නේ පුවක් තමයි නරකම අනික් දෙන්න කරන්නේ අත් උදව් දෙන එකයි කියලයි.